Szkoła Podstawowa Nr 1 im. ks. Adama Osetka w Gorzycach

Szkoła Podstawowa nr 1 im. ks. Adama Osetka w Gorzycach
ul. Szkolna 45, 39-432 Gorzyce
tel. (015) 836-28-14
e-mail: psp_gorzyce1@interia.pl
www: https://sp1gorzyce.edupage.org
       
Dyrektor - Piotr Elżakowski

Według dokumentów  kościelnych  już na przełomie XV/XVI wieku istniała w Gorzycach szkoła parafialna, w której pierwszymi nauczycielami byli księża. Dowodzą tego zapiski po przeprowadzonej w roku 1602 wizytacji w archidiakonacie sandomierskim.

Najstarsza Kronika Gorzyc podaje, że w roku 1851 szkołę parafialną w Gorzycach założył ks. Ksawery Nowicki przy udziale dziedzica Franciszka Wiktora. Szkoła była finansowana przez księdza, dziedzica i mieszkańców Gorzyc. Została zatwierdzona przez Wysoki Urząd 7 sierpnia 1861 roku jako szkoła trywialna i w tym roku została otworzona. Jej początki opisane są w Kronice Szkoły z 1865 roku.

Pierwszy budynek szkolny był drewniany. Staraniem ówczesnego wójta Gminy Gorzyce – Adama Grzywacza - został wybudowany nowy, murowany budynek w roku 1882.  

W czasie I wojny światowej szkoła w Gorzycach ucierpiała wskutek toczonych na tym terenie walk. Nauki w tym czasie nie było, budynek szkolny uległ zniszczeniu.

Z każdym rokiem dzieci przybywało coraz więcej. Myślano o budowie nowej szkoły jeszcze przed I wojną światową, ale zamiary te przekreślił wybuch wojny. Dopiero po zakończeniu walk  można było odbudować zniszczenia i wznowić naukę.
Po raz drugi pomyślano o budowie nowej szkoły  w 1937 roku, gdy w Gorzycach powstała fabryka i zaczął się rozwijać przemysł Centralnego Okręgu Przemysłowego. Wzrosła w Gorzycach liczba mieszkańców, a tym samym liczba dzieci w szkole. Budynek stał się za mały.

W roku 1938 zorganizowano Komitet budowy 7 – klasowej szkoły złożony z osób:

• Stefana Grzywacza jako przewodniczącego, ks. Kanonika Adama Osetka – miejscowego proboszcza,
• Piotra Gołębiowskiego, sołtysa - Ludwika Dula i kierownika szkoły – Kazimierza Kotulskiego.

Rozpoczęto gromadzenie materiałów na budowę. Pod  budowę szkoły przeznaczono pastwisko gromadzkie we wsi, tzw. „Na ługu”. Opracowany plan budowy nowej szkoły odesłano do zatwierdzenia do Kuratorium Okręgu Szkolnego we Lwowie.

Wybuch II wojny światowej przekreślił zamiary budowy, a zgromadzony materiał Niemcy przeznaczyli na budowę baraków dla żołnierzy niemieckich przygotowujących się do wojny ze Związkiem Radzieckim.

W 1940 roku Niemcy zamienili budynek szkolny na koszary wojskowe. Nauka musiała się odbywać w salach domu parafialnego. Budynek szkolny był w złym stanie, a pod koniec wojny jeszcze ucierpiał – został uszkodzony przez pociski artyleryjskie. Wtedy też spłonął drewniany kościół w Gorzycach. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich w szkole założono szpital dla żołnierzy rannych na froncie. W 1944 roku, po zakończeniu okupacji Gorzyc, wynajęto dwie sale lekcyjne w Domu Ludowym, zbudowanym tuż przed samą wojną przez miejscowego proboszcza parafii Gorzyce – ks. Adama Osetka. W jesieni 1944 roku znowu rozpoczyna się nauka w bardzo ciężkich warunkach z powodu braku książek, zeszytów, ołówków, pomocy naukowych a nawet kredy.

Po wojnie przeprowadzono w szkole gruntowny remont, w miejsce spalonej biblioteki wybudowano nową. Wznowiono zajęcia lekcyjne i dodatkowe – powstała drużyna harcerska, koło PCK oraz Spółdzielnia Uczniowska. Od pierwszych lat powojennych zawiązała się ścisła współpraca mieszkańców Gorzyc ze szkołą, nie tylko rodziców, którzy posyłali do szkoły swoje dzieci, ale całej społeczności, która staraniami i pracą przyczyniała się do wyremontowania zniszczonego budynku oraz odnowienia lub zdobycia potrzebnych pomocy naukowych.

Po wojnie Komitet Budowy Szkoły musiał swoją pracę zaczynać od początku – przepadł materiał oraz pieniądze gromadzone przed wojną na budowę. Postanowiono w 1957 roku zbudować gromadzką cegielnię, która miała produkować cegłę na budowę szkoły.  Stary budynek był wilgotny, ciemny i zagrzybiony.

W latach 60. rozpoczęto budowę nowego budynku. Nowa szkoła została wybudowana jako Pomnik 1000-lecia. Budowę szkoły wsparł ówczesny przewodniczący rady państwa – Aleksander Zawadzki, który przekazał na ten cel 1,5 miliona złotych pozostałych z funduszy na odbudowę stolicy. Budynek postawili mieszkańcy Gorzyc, Zalesia Gorzyckiego i Motycza Poduchownego  w czynie społecznym w ciągu jednego roku. Dalsze prace przejęło Mieleckie Przedsiębiorstwo Budowlane.

Odbiór budynku nastąpił 16 czerwca 1964 roku. Po stu latach istnienia szkoły budynek był wreszcie murowany. Społeczeństwo Gorzyc wraz z Radą Pedagogiczną podjęło decyzję o nadaniu szkole imienia Aleksandra Zawadzkiego.

Uroczyste otwarcie i przekazanie szkoły nastąpiło 22 lipca 1964 roku z udziałem władz wojewódzkich, powiatowych oraz miejscowej ludności. Szkoła liczyła 285 uczniów, pracowało w niej 12 nauczycieli. Szczególne zasługi  w budowę szkoły wnieśli rodzice dzieci oraz kierownik szkoły- Kazimierz Kotulski. Istniała też filia szkoły w Zalesiu Gorzyckim.

W roku szkolnym 1975/76 miało miejsce ważne wydarzenie dla szkoły – nadanie szkole sztandaru, którego fundatorem było Kółko Rolnicze w Gorzycach.

Rozwój zakładu WSK w Gorzycach powodował wzrost zatrudnienia i rozbudowę osiedla, a tym samym przyrost mieszkańców, w wyniku czego również zwiększenie ilości uczniów. Zakład był opiekunem i patronem szkoły, dając jej często wsparcie finansowe na remonty i wyposażenie w pomoce naukowe.

Ciągle zwiększająca się liczba uczniów spowodowała problemy lokalowe w szkole- brakowało pomieszczeń do nauki, która odbywała się na zmiany. Konieczna więc stała się budowa drugiej szkoły. W roku 1986/87 został oddany do użytku nowy obiekt szkolny na osiedlu pracowniczym WSK. Dzieci z osiedla zostały przeniesione do Szkoły Podstawowej Nr 2. Dotychczasowa szkoła otrzymała nazwę Szkoła Podstawowa Nr 1, która od 27 września 2009 nosi nazwę Szkoły Podstawowej nr 1 im ks. Adama Osetka w Gorzycach.